Thứ Sáu, 18 tháng 1, 2013

Tục ngữ thành ngữ có tiếng Quảng Bình

Người Quảng Bình tuy nghèo nhưng rất thích văn chương. Kho tàng sáng tạo văn học dân gian của vùng đất Quảng Bình rất phong phú, thể loại dồi dào. Xin giới thiệu một số thành ngữ, tục ngữ có giọng Quảng Bình được Người Ba đồn sưu tầm. Mong những người xa quê, nghe tiếng quê miềng cho đỡ vơi đi một phần cách trở xa ngái với quê hương.

Êm ả làng biền Quảng Bình

-         Nắng hui hui thui con nít
-         Ngó bằng mắt chớ phắt bằng tay
-         Đi cúi tai về cúi trốôc
-         Mần quan đi ngày ăn mày đi sáng
-         Đày mần kép, hẹp mần đơn
-         Ít nghé rệ rèo
-         Nhà giàu lôông lau ra ló
     Kẻ khó lôông ló ra lau
-         Ăn mày không tày chự bị
-         Cấy trong làng như vàng trong tráp
-         Tháng chiêng nam tố lại
-         Tháng bởi ngó ra, tháng ba ngó vào
-         Trốôc cá chang, gan cá nghéo
-         Nhất gan cá nghéo nhì gan cá thiều
-         Cá bống kho khô, cá rô kho ngọt
-         Cá bớp tháng bơ như thịt ca tháng mười
-         Làm cả năm không bằng trộ xăm tháng tám
-         Tháng bảy nước tới ngợp bờ
Sắm đáy, sắm rớ đợi chờ mần ăn
-         Lắm cá, bá nhọoc
-         Ruốc đỏ, cá đen ngó quen mới biết
-         Chạy buồm coi gió, ngó luồng buông lái
-         Khơi: Thu, ngừ, nục
Lộng: ve, đục, xòe

Đá Nhảy (Lý Hòa)

-         Khun ngoan tới cựa quan mới biết
Giàu có bọ mạ chết mới hay
-         Mần rọong theo làng
Bán hàng theo chợ
-         Chết lạ mới biết mói ngon
-         Cơm với cá, như mạ với con
-         Ngon cá, khá cơm
-         Vảy cá hơn rá rau
-         Đắt cá hơn rẻ thịt
-         Ăn cơm không cá như vại má không có trưa
-         Ba đồng một khúc cá buôi
Cũng mua cho được để nuôi mẹ già
-         Cá bống kho tiêu, cái thiều kho ớt
-         Cá thiều mà nấu măng chua
Một chút canh thừa cũng chẳng bỏ mô
-         Muối mà rang với ruốc khô
Có chết duối mồ cũng dậy mà ăn
-         Cá dở thì hấp hành tươi
Cá ngứa thêm nấm, cá buôi thêm ngò
-         Mùa nắng cá sông, mùa đông cá biển
-         Ruốc tháng sáu máu rồng
-         Cá đối tháng bảy, cá gáy tháng mười
-         Nguyên chất nước mắm nục mồng
Một thìa giá trị bằng mâm cỗ đầy…

Suối Bang
 
 Thành ngữ có các địa danh ở Quảng Bình (tiếp phần trước)
-         Chớp cựa Ròon ôm con mà chạy
-         Sấm hòn La cả nhà dọn dẹp
-         Tháng tám hòn La tháng ba hòn Ló
-         Chớp Bàu Tró không gió cũng mưa
-         Bún làng Trung bung cá ngừ
-         Đàn ông Lý Hòa, đàn bà Đồng Hới
-         Học thôn Trung, mần thôn Hà
-         Văn la song hiệp biện
Trung Bính tứ thượng thư
-         Chớp chợ Chè không què cũng trệt
-         Chớp Trốôc Vực không cực cũng nghèo
-         Nhất Đồng Nai, nhì hai Huyện
-         Nón Thuận Bài, khoai Minh Lệ
-         Ăn cơm nước ruốc, hút thuốc giấy Trung
-         Ăn cơm cho no đợi đò Phù Trịch

Làng biển Cảnh Dương
-         Chình ình như đình Hòa Ninh
-         Nam sâm Bố Trạch, cua gạch Thanh Khê
-         Nói láo ào ào như rào làng Pháp Kệ
-         Quảng Cư, Mỹ Lộc thợ nề
-         Sóng vỗ lạch Rò on ôm con ngồi bếp
  Sóng vỗ Kẻ Đại đem vải ra phơi
      -   Nón kinh Thổ Ngọa
          Mắm cá Cảnh Dương
    -         Thọ Đơn đan lát
Hàng quạt Trung Thuần
           ………….            
                                                      Theo Người Ba Đồn
(sưu tầm từ tài liệu của cụ Nguyễn Tú)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét