Thứ Sáu, 18 tháng 1, 2013

Ca dao, thành ngữ có địa danh ở Quảng Bình

Tài liệu của cụ Nguyễn Tú (1920-2006) nhà nghiên cứu văn nghệ dân gian Việt Nam. Là nhà Quảng Bình học uyên triết, có nhiều công trình về Quảng Bình. Sau đây xin giới thiệu một số câu ca dao, thành ngữ có địa danh ở Quảng Bình.

Đèo Ngang- Hoành Sơn quan

-         Ai về Đồng Hải Lý Hòa
Buồm dong hai ngọn thương đà nên thương
-         Ai về Võ Xá thì về
Khoai côi môn dưới ló kề một bên
-         Ai ơi chớ phụ Cồn Hàu
Làm cho Hai Huyện đã giàu lại sang
-         Ai về Đồng Hải quê tôi
Chỉ xin dắn với đôi lời yêu thương
-         Ai về bến Hới thì sang
Về cho sớm sớm đò ngang đang chờ
-         Ai lên Tuy Đợi thì lên
Bún thịt Chợ Tréo chớ quên đem về
-         Ai lên Tuyên Hóa quê miềng
Chè xeeng mật ngọt nặng nguyền nác non
-         Ba Đồn là chợ xưa nay
Tụ nhơn tụ hóa mười ngày chợ phiên
-         Răng chừ hết gát Mỹ Hòa
Sông Gianh hết nác La Hà hết quan
-         Cầu Ròon bảy nhịp còn ba
Ai về Quảng Trạch nhớ ra cầu Roòn
-    Chợ Đồn một tháng ba phiên
Ai đi tới đó đừng quên đàng về
-         Chợ Sạt một tháng ba phiên
Không đi thì nhớ lời nguyền bạn xưa
-         Đèo Ngang  hai mái chân vân
Người về Hà Tịnh dạ ái ân Quảng Bình
-    Đói lòng ăn bánh lá gai
Lấy chồng Võ Xá đàng rài khó đi
-         Đố eng con tít mấy chân
Núi Đầu Mâu mấy trượng chợ Dinh Xuân mấy ngài
-     Đồn rằng Kẻ Côộc lắm cau
Chợ Tréo lắm ló, Quán Hàu lắm vôi
-         Đứng côi đôộng gát Bùi Dùi
Ngó về Kẻ Tấn cảnh bui lạ thường
-         Em là con cấy Kẻ Đăng
Bên Tề bên Sở biết rằng theo ai
-         Em về Pháp Kệ mần chi
Côi thì gát nóng, đưới thì lâm ly roọng lầy
-         Gái làng Trung như bông hoa lý
Trai quanh vùng đẹp ý chạy theo
-         Khun ngoan qua cựa Thanh Hà
Đố ai có kéng bay qua Lũy Thầy
-         Làng ta phong cảnh hữu tình
Trường Sa cỗ lũy huyết huỳnh là đây
-         Làng ta Trung Bình Mỹ Hòa
Tống Sơn là huyện Thanh Hoa là ngài
-         Muốn ăn mật rú vô Trèn
Muốn khươi ôốc đực thì lên Thác Đài
-   Ngài về nhớ trống Kẻ Sen
Nhớ chuông Kẻ Hạ nhớ kèn Thiệu Yêu
-         Lũy Thầy ai đắp mà cao
Sông Gianh ai bới ai đào mà su
-         Nước trong pha lấy chè Tàu
Lấy chồng Văn Phú không giàu cũng bui
-         Quảng Trạch có lũy Hoàn Vương
Kinh đô Lâm Ấp Trị Bường ngày xưa
-Ra về lại nhớ đèo Ngang
Nhớ đàng Tuyên Hóa, nhớ hang Minh Cầm
-Ra về lại nhớ chợ Cuồi
Nhớ làng Thanh Thủy, nhớ người Lệ Sơn
-Ru hời ru hỡi là ru
Nhà Cai, Thác Định, Động Nu, Hàm Rồng
-Đò sông Gianh còn đương qua lại
Chợ Ba Đồn một tháng sáu phiên
-Sông Gianh khúc lở, khúc bồi
Khổ như anh mãi lần hồi cũng qua
-Sông Gianh nước chảy ba dòng
Đèn chong đôi ngọn anh trông ngọn nào

Sông Gianh

-Cách một con đò, câu hò vọng lại
Trai gái hai làng vạn ngãi tình chung
Nào ai xa ngái lạ lùng
Thượng Phong, Cổ Liễu cùng chung một nhà
- Công cha như núi Trường Sơn
Nghĩa mẹ như nác nguồn Son chảy về
-Cựa Nhật Lệ, Sông Gianh còn mãi
Ngọn Chùa Non sáng mãi Mâu Sơn
Lòng bên anh cong quẹo, thất nhơn có trời
-Dạ ái hoài cho dù xa ngái
Em xin chàng chớ ngại, chớ nghi
Để cho em lên Đại xuống Tuy
Đắt mần thuê, ế mần mạn đợ khi đói lòng
-Em buôn chi bán chi
Mười phiên chợ Sạt không ly phiên nào

Núi Thần Đinh

-Em đi qua đò Quán Hàu
Gặp một o đội nón xoáy ốc
Tay bắt hến, mẹng hát nghêu ngao
Trai nam nhi anh mà đối đặng
Em sẻ mở lời chào đón eng
- Anh đi qua đò chàng Ếếc
Gặp ôông xạ cóc
Tay nhét xâu nhái
Đi bán chợ Mỹ Hương
Trai nam nhi anh đà đối được
Lời chào nọ em có mở đường đón anh?.
- Giếng Bàu Ngò vừa trong vừa mát
Đường Bàu Ngò nhỏ gát dễ đi
- Chiều chiều ngắm ngọn Thần Đinh
Chùa Non mây phủ trắng ghềnh Thạch Giang
- Ai lên Kẻ Diện Kẻ Tràm
Để anh lên Cộôc cho nàng theo anh
- Cổ Hiền trên bến dưới sông
Mẹ thương thằng rể một lòng thủy chung…
(ghi chú những chữ viết hoa là địa danh ở Quảng Bình)
Theo Người Ba Đồn

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét